അദ്ദിക്ർ

നിര്‍ബന്ധിതാവസ്ഥ കൊണ്ടും വാഹനം, ഭക്ഷണം, യുദ്ധോപകരണങ്ങള്‍ തുടങ്ങി യവയുടെ കുറവുകൊണ്ടും യുദ്ധത്തിനുപോകാന്‍ കഴിയാത്തതിന്‍റെ പേരില്‍ മനഃപ്രയാ സമനുഭവിക്കുന്ന ചിലര്‍ മദീനയിലുണ്ടായിരുന്നു. അവര്‍ അല്ലാഹുവിന്‍റെ ഉത്തമ സേവക രുടെ കൂട്ടത്തിലാണ്-എന്തെന്നാല്‍ ശാരീരികമായി അവര്‍ അതില്‍ പങ്കെടുത്തിട്ടില്ലെങ്കി ലും അവരുടെ ആത്മാവ് പ്രവാചകന്‍റെയും വിശ്വാസികളുടെയും കൂടെയായിരുന്നു. ഇത്തരക്കാരെക്കുറിച്ചാണ് തബൂക്കില്‍ നിന്ന് മടങ്ങുമ്പോള്‍ പ്രവാചകന്‍ അനുയായികളോട് ഇ ങ്ങനെ പറഞ്ഞത്: മദീനയില്‍ ചിലരുണ്ട്, നിങ്ങള്‍ പിന്നിട്ട ഓരോ കാല്‍വെപ്പിലും നിങ്ങള്‍ തരണം ചെയ്ത എല്ലാ താഴ്വാരങ്ങളിലും അവര്‍ നിങ്ങളോടൊപ്പമുണ്ടായിരുന്നു. 'അവര്‍ മദീനയിലായിരിക്കെത്തന്നെയോ' എന്ന് അനുയായികള്‍ ആശ്ചര്യപൂര്‍വ്വം ചോദിച്ചപ്പോള്‍ പ്രവാചകന്‍ പറഞ്ഞു: അതെ, മദീനയിലായിരിക്കെത്തന്നെ; നിര്‍ബന്ധിതാവസ്ഥ അവരെ തടഞ്ഞുവെച്ചില്ലായിരുന്നുവെങ്കില്‍ ഒരിക്കലും അവര്‍ ഒഴിഞ്ഞുനില്‍ക്കുമായിരുന്നില്ല. ഉ ദ്ദേശ്യം അനുസരിച്ചാണ് പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ക്ക് പ്രതിഫലം ലഭിക്കുക. ആത്മാവ് പങ്കെടു ക്കാതെയുള്ള ഒരു പ്രവര്‍ത്തനവും സ്വീകരിക്കപ്പെടുകയില്ല എന്ന് 4: 100 ല്‍ വിവരിച്ചിട്ടു ണ്ട്. 2: 186, 261; 3: 127-128 വിശദീകരണം നോക്കുക.